Het navelchakra

Schrijfster: Usha Uppal 

Het Navelchakra

Vorige week hebben we aandacht besteed aan het eerste chakra van de chakrareeks: het basischakra/wortelchakra (Sanskriet: ‘muladhara’). Deze week gaan we verder met het tweede chakra van de zeven chakra’s: het navelchakra, ook wel sacrale chakra genoemd (Sanskriet: ‘swadhisthana’).

In dit artikel kun je lezen over chakra’s in het algemeen, en mocht je het vorige artikel over het basischakra gemist hebben, dan kun je dat hier lezen. 

We kijken deze week naar het waterige, sensuele navelchakra, dat zoveel rijker is dan alleen onze seksualiteit. Onze emoties en de manier waarop we deze uiten, en onze scheppingskracht maken ook deel uit van dit tweede chakra. 

We kijken naar de interessante thema’s in dit chakra, en naar twee veel voorkomende blokkades in dit chakra, waarbij we ook kijken hoe we deze kunnen helen. Tenslotte bieden we een eenvoudige klassieke yogahouding en een kundalini yoga kriya aan waarmee je je navelchakra optimaal kunt laten stromen. 


Thema’s in het navelchakra

Het navelchakra bevindt zich een paar centimeter onder je fysieke navel. Dit chakra is het chakra van de emoties, en van de manier waarop je met je emoties omgaat. Het gaat in het navelchakra ook om emotionele behoeften, de mate waarin je die kenbaar kunt maken en kunt geven en ontvangen. 

Het sacrale chakra gaat ook over seksualiteit, genot en eventuele verslavingen. In dit chakra kunnen verder thema’s naar voren komen die te maken hebben met vrouwelijkheid of mannelijkheid.

Onze eigenwaarde ligt ook besloten in dit chakra: hier kunnen we onszelf waarderen en ons gewaardeerd voelen. Soms is er sprake van een gebrek aan eigenwaarde, bijvoorbeeld omdat we in onze jeugd niet de liefde en aandacht gekregen hebben van onze ouders, terwijl we die zo verdienden. Het komt soms voor dat iemand een bruisend navelchakra aan de voorkant heeft, met achterin het chakra een eenzaam plekje waar diegene zich niet durft te laten zien. Door aandacht te schenken aan het navelchakra kan de kwetsbare plek geheeld worden. In kundalini yoga wordt veel aandacht besteed aan de chakra’s, en er zijn speciale kriya’s waardoor je navelchakra optimaal gaat stromen. 

In het navelchakra voel je sferen en situaties aan. Je voelt in het navelchakra de grenzen aan van je aura: dit is je eigen ruimte, en ook je bescherming. Het navelchakra is dan ook het chakra van de heldervoelendheid: Soms weet je dat iets waar is, omdat je het voelt. Of je voelt wat de ander voelt, of waar iemand pijn heeft. Dat valt vaak niet rationeel te verklaren: het is een gevoel. 

Je zou dat ook je intuïtie kunnen noemen. Je voelt het in je buik als iemand je probeert te manipuleren: je ziet dan misschien een glimlach op iemands gezicht, en de woorden die iemand spreekt kunnen positief en vriendelijk zijn. Maar onder de gordel (in je navelgebied dus) kun je de steken voelen. In het Engels zeggen we, ‘I can feel it in my guts’. Je voelt het in je buik als iets niet deugt. 

Je navelchakra gaat dus ook over veiligheid, op een andere manier dan het basischakra. In het navelchakra gaat het meer om emotionele veiligheid. Hoe meer je leert luisteren naar je intuïtie, en naar de ‘red flags’ die je daar oppikt, hoe meer je de mensen en situaties aantrekt die goed voor jou voelen en die emotioneel veilig voor je zijn. 

Je scheppingskracht ligt ook besloten in dit chakra, je creativiteit. Dit kan zich uiten in voortplanting, maar ook in het scheppen van kunst, bijvoorbeeld. 

Het element dat bij het navelchakra hoort is water, en de affirmatie is: ‘Ik voel’. 

Mogelijke blokkade in het navelchakra: denken - voelen

In het navelchakra voel je soms sterke emoties. Deze emoties kunnen het denken vertroebelen, waardoor we in verwarring kunnen raken, twijfelen, en niet meer weten wat we willen. 

Het derde oog/voorhoofdchakra (het vijfde chakra ‘Ajna’) - waar we in deze reeks nog niet aan toegekomen zijn - helpt ons onder andere om het overzicht te hebben, om te structureren, te analyseren en om onze visie te ontwikkelen. In dit chakra heb je het overzicht, zoals een adelaar die op grote hoogte kan vliegen en die toch in kan zoomen op details.   

Het is de kunst om de chakra’s voor je te laten werken, en om ze samen te laten werken. Denk je eens in, een derde oog dat functioneert zonder het navelchakra; dat zou toch een gevoelloze toestand zijn. Of een navelchakra dat niet goed samenwerkt met het derde oog: dat zou een chaotische en veel te intense situatie zijn. Het is mooi als ze complementair werken: ze vullen elkaar aan. 

Als je het gevoel hebt dat je denken vertroebeld wordt door je emoties, dan kunnen onderstaande middelen je helpen.

Meditatie en ademhaling

Door te mediteren kom je tot rust: je hoofd wordt rustig, je ontspant je spieren. Je voelt steeds meer ruimte: in je lichaam, om je heen, en in je geest.

Meditatie neemt een belangrijke plaats in binnen kundalini yoga: zowel geest als lichaam zijn belangrijk, en een balans is belangrijk en heilzaam.

Door te mediteren kun je je gevoelens en gedachten zien voor wat ze zijn, en er niet teveel in vastlopen. Soms blijven we in een kringetje van steeds dezelfde gedachten en gevoelens ronddraaien. Meditatie helpt ons om dit soort patronen te doorbreken. De chakra’s, in dit geval het navelchakra, kunnen dan ongehinderd gaan stromen. 

Elke week is er een gratis meditatie van de week bij de Kundalini Yoga Club. Je kunt dit proberen, kijken hoe het gaat, en wat de effecten ervan zijn. Als je al meer ervaren bent in mediteren, kun je de meditaties toevoegen aan je practice. Het kan nogal wisselen, hoe het gaat: soms kun je je gedachten heel goed leegmaken en opgaan in het grotere geheel; andere dagen voel je misschien alleen weerstand en je gedachten dwalen steeds af. Daarom is het aan te raden om de meditatie een aantal keren te proberen, en deel uit te laten maken van je dagelijkse routine.  

Ademhaling is ook een mooie manier om rustig in je buik te worden. Vaak zit onze ademhaling te hoog, vooral als we geëmotioneerd zijn. We ademen dan ook vaak te snel, en ademen niet goed uit bijvoorbeeld. 

Ademhaling speelt een grote rol binnen kundalini yoga: als je mediteert, maak je ook gebruik van je ademhaling. Ook bij het uitvoeren van de kriya’s wordt gebruikgemaakt van ademhalingstechnieken. Bij de Kundalini Yoga Club bieden we elke week een gratis kriya aan. Je kunt deze kriya’s eens uitproberen, en de verschillende ademhalingstechnieken proberen. In de wekelijkse gratis meditatie van de Kundalini Yoga Club wordt ook aandacht besteed aan de ademhaling. 

Je zult merken dat het mediteren en het steeds bewuster worden van je ademhaling heilzame effecten heeft op je navelchakra. Emoties kunnen ons dienen en ons leven verrijken, maar ze kunnen ons ook in de weg zitten en energie kosten. Als dat laatste het geval is, dan kunnen we ons best doen om het navelchakra weer mooi gelijkmatig te laten stromen. 


Mogelijke blokkade in het navelchakra: seksuele problematiek

Seksualiteit is een van de thema’s binnen het navelchakra, zoals we al hebben gezien. 

Voor de een is seksualiteit een onbezorgd thema, iets wat natuurlijk en fijn verloopt. Voor de ander kan het beladen zijn en kwetsbaar. Onze seksualiteit raakt aan zoveel belangrijke onderwerpen. Verder is seksuele energie ook levensenergie: het maakt ons vitaal en creatief. 

Binnen kundalini yoga maken we gebruik van de scheppende kracht van deze seksuele energie. We ervaren de energie, en leiden deze omhoog, zodat onze kundalini kan opstijgen. We verankeren de energie ook, zodat we gegrond blijven. 

Als we het seksuele aspect van het navelchakra ervaren, dan raakt dat aan zoveel meer dan puur het seksuele, het fysieke: 

  • we mogen onszelf zijn
  • we mogen genieten
  • we mogen van onszelf houden
  • we mogen ons vrij voelen
  • we vertrouwen de ander
  • we hebben de ander lief
  • we mogen experimenteren en ontwikkelen
  • we zijn de moeite waard
  • we zijn mooi en aantrekkelijk
  • we maken een spirituele reis
  • we scheppen kinderen
  • we ervaren intimiteit
  • we ervaren respect
  • we ervaren emotionele en fysieke veiligheid

Tantra 

Tantra is een omstreden begrip, en wordt vaak met seksualiteit geassocieerd. Je hebt er vast wel eens over gehoord en misschien dacht je dat het niets voor jou is. 

Tantra valt onder de mystieke tak van het Hindoeïsme, en er wordt beweerd dat tantra nog veel ouder is dan het Hindoeïsme, namelijk ongeveer vijfduizend jaar. Tantra is een Sanskriet woord: 'tan' betekent expansie, en 'tra' betekent bevrijding. De tantrist bevrijdt zichzelf van de beperkingen van het aardse leven, en verruimt zijn bewustzijn. Tantra is niet dogmatisch en gaat voorbij aan maatschappelijke normen: het is meer een staat van bewustzijn dan een leer. 

Tantra gaat over de eenwording met God; en die eenwording kan bereikt worden via meditatie, waarbij soms gebruikgemaakt wordt van seksuele energie. Lang niet alle tantrische yogi’s zijn seksueel actief; ze sublimeren seksuele energie om zo hun bewustzijn te verruimen. 

Tantra speelt een grote rol binnen de kundalini yoga traditie: Guru Bhajan heeft elementen uit de tantrische traditie geïncorporeerd in de kundalini yoga traditie. 

Kijk hier voor een prachtige online training tantra en een Tantric Coaching Training,

aangeboden door Guru Gian: kundalini yogi, coach en schrijver. Je kunt tantra via deze trainingen op een veilige en verantwoorde manier leren kennen en ervaren. 

Yogahouding voor het navelchakra: kat-koe


De kat-koe houding, marjayasana-bidalasana, is ideaal om de energie in het navelchakra te laten stromen. Door deze houding te doen rek en masseer je je rug, en je maakt je wervelkolom soepel. Je bekken wordt soepel en laat de energie daar mooi stromen. Het is een eenvoudige houding die je op de grond doet: op een yogamat of kleed.

  • Je zit op handen en knieën op een mat of kleed. 
  • Zorg dat je schouders boven je handen staan, en je bekken boven je knieën. Spreid je vingers goed uit. 
  • Zorg dat je armen recht zijn en niet naar binnen of naar buiten steken, maar overstrek ze niet. 
  • Adem in, en maak je rug bol (als een koe). Je strekt je armen en maakt je rug zo bol mogelijk. Je kunt je hoofd laten zakken. . 
  • Adem uit en maak je rug hol (als een kat). Houd je hoofd in lijn met je nek, zodat je geen spanning zet op je nek. 
  • Je kunt ook heupcirkels maken: je maakt dan rondjes met je bekken, in plaats van dat je alleen omhoog en omlaag gaat. 
  • Neem het ritme aan dat prettig voor je voelt, je kunt je ademhaling volgen. 
  • Herhaal dit een aantal minuten, of zolang je het fijn vindt.
  • Je kunt ook kussentjes onder je knieën leggen als je gevoelige knieën hebt. 

Deze houding is ideaal om je ruggenwervel op te warmen en soepel te maken, aan het begin van een yogasessie. Als je alleen deze oefening wilt doen, dan kun je afsluiten met een meditatie als je wilt. 

Kundalini yoga kriya voor het navelchakra 

In deze video van Guru Gian kun je zien hoe je een mooi gebalanceerde navel kriya kunt doen. Het prettige van deze kriya is dat het niet alleen de navel energie activeert maar ook veel de rug flext. Zoek je een kriya om bijvoorbeeld 40 dagen te doen? Dan kun je daar deze voor gebruiken.  

We hopen dat jij een prachtige groei doormaakt in het navelchakra! Volgende week gaan we verder met het derde chakra van deze reeks: het zonnevlechtchakra, ‘manipura’. 

Voor kundalini yoga lessen, retreats, trainingen, coachingsessies en nog meer, kun je kijken bij de website van Guru Gian

Sat nam