Schrijfster: Usha Uppal
Soms zie je dat een kundalini yogi, een leraar of leerling, een witte tulband draagt. Dat valt op, want in Nederland dragen niet veel mensen een tulband, en al helemaal geen witte. De tulband, is dat niet een uiting van het Sikhisme? Maar die tulbanden zijn gekleurd toch, en alleen voor mannen? Ja, ja en nee. Eigenlijk roept de tulband meer vragen op dan antwoorden.
In dit artikel kijken we wat Guru Bhajan over het dragen van een witte tulband uitgedragen heeft, en nemen we zes heilzame effecten onder de loep. Misschien wil je het na het lezen van dit artikel zelf eens proberen!
Het dragen van een tulband in India
Laten we eerst even in de cultuur duiken van het land van de tulband: in India dus. Daar is het heel normaal voor mannen om een ‘pagari’, een tulband te dragen. Je ziet er verschillende tulbanden: de strak gebonden tulbanden in rustige tinten bij Sikhs bijvoorbeeld. Of de fel gekleurde ‘tie dye’ tulbanden in Rajasthan, in roze of rood, die veel losser op het hoofd liggen en ook breder om het hoofd liggen. Soms zie je een ook hele slordige tulbanden die weer korter lijken te zijn. Hoe zit dit nu?
Natuurlijk zijn er ook culturen in het Midden-Oosten en elders in Azië waar tulbanden gedragen worden: we richten ons nu op India, waar Guru Bhajan vandaan kwam. Door naar de geschiedenis van de tulband in India te kijken, kunnen we het dragen van een tulband tijdens kundalini yoga beter begrijpen.
In het oude India had de tulband een grote betekenis: de ‘Paagh-Paaghdi’ (de tulband) was een uiting van eer en trots. De drager kon hiermee laten zien van welke kaste hij afstamde, van welke sub-kaste en familie, en zijn status kon hieruit afgelezen worden. Ook zijn dorp, zijn geloof en zijn land kon afgeleid worden van zijn tulband.
Het was belangrijk om de tulband netjes te dragen: dat getuigde van een goed karakter. Als er na een veldslag doden gevallen waren, dan werd de tulband van de gesneuvelde meegenomen, en de tulband stond dan centraal in de herdenking aan de dode.
Soms werd de tulband ook uitgewisseld tijdens de bezegeling van huwelijk of zakelijke deal: zoveel waarde had het. Men vertrouwde erop want het waren iemands familienaam en eer die op het spel stonden.
De Rajasthani tulband
Deze tulband wordt losjes om het hoofd gedragen, in een brede kring op het hoofd. Er zijn effen maar ook ‘tie dye’ tulbanden, in felle kleuren zoals geel, roze en rood. De grootte van de tulband bepaalt de status van de drager: hoe groter, hoe belangrijker zijn positie.
Mannen dragen in Rajasthan een tulband om hun hoofd koel te houden in het hete, droge klimaat. De tulbanden zijn ongeveer vijf meter lang, ze zijn van katoen, en de naden zijn niet gestikt. Dit geldt voor de meeste tulbanden in India.
De tulband wordt vaak ‘s nachts in een emmer water gezet, en ‘s ochtends werd deze omgedaan. De vele lagen van de tulband zorgden ervoor dat het hoofd de hele dag koel gehouden werd.
De tulband is ook handig op het platteland: soms werd deze gebruikt als touw, om een rivier over te steken, of om een buffel te leiden bijvoorbeeld.
De Sikh tulband in India
De ‘dastar’, de Sikh tulband, is erg belangrijk binnen het Sikhisme. Guru Nanak, grondlegger van het Sikhisme, droeg een tulband. Sindsdien heeft elke Sikh een tulband gedragen. Het is voor een Sikh erg belangrijk om een tulband te dragen, het is een uiting van respect voor zijn of haar geloof. Niet alle Sikh vrouwen dragen een tulband, maar alle Sikh mannen wel.
Er worden verschillende kleuren gedragen: oranje bij religieuze feestdagen, lichtroze bij een huwelijk, en khaki voor militairen bijvoorbeeld. Soms wordt de kleur afgestemd op een specifiek evenement: donkerblauw of zwart voor wat meer formele bijeenkomsten. De kleuren van de tulbanden die door Sikhs gedragen worden zijn vrij sober, lang niet zo bont als die van Rajasthani mannen. Wit wordt ook door Sikhs gedragen, vooral door vrouwen.
In de zeventiende eeuw (het Sikhisme is ongeveer vijfhonderd jaar oud), voerde de tiende en laatste Guru binnen het Sikhisme, Guru Gobind Singh, een ritueel uit. Dit betrof het dopen van de Sikhs. Vanaf dat moment maakten alle Sikhs die gedoopt waren deel uit van de ‘khalsa’, de gemeenschap van gedoopte Sikhs. Vanaf dat moment werd het intact houden van de ‘kesh’, het haar, een onderdeel van het Sikhisme, en de kesh werd in de tulband gedragen. De kesh met de tulband werd een van de pilaren van het Sikhisme.
Guru Bhajan, grondlegger van kundalini yoga, was een Sikh. Hij kwam uit de Punjab, waar het Sikhisme vandaan komt. Hij was dus zeer bekend met deze traditie, en had de voordelen ervan al ervaren.
Sikh mannen knippen of scheren zichzelf dus niet. De tulband zorgt ervoor dat het lange haar, de kesh, van de sikh goed vastgezet kan worden onder de tulband. Hoe ouder de man wordt, hoe langer het haar en hoe groter de tulband.
Vrouwen knippen hun haar ook niet, en hun tulband ziet er anders uit dan die voor mannen. Deze is kleiner, en zit ook wat hoger om het hoofd gewikkeld. Sikh vrouwen dragen daarbij vaak nog een sluier over de tulband.
Het dragen van een tulband betekent voor sikhs onder andere dat de drager zich richt op het spirituele en naar binnen gekeerd is. Zijn tulband helpt hem om zich af te sluiten van alle af- en verleidingen van de wereld.
Sikhs geloven verder dat de ‘dastar’ hun derde oog beschermt, en dat het kwaadaardige intenties van anderen afweert.
De witte tulband bij Kundalini Yoga
De redenen waarom er vaak een witte tulband bij kundalini yoga gedragen wordt zijn deels hetzelfde als voor Sikhs. Hieronder zetten we de belangrijkste redenen op een rij.
De witte tulband en de witte kleding zijn echter niet verplicht; ieder mag dragen waar hij of zij zich prettig bij voelt.
1 Bescherming van het kruinchakra
Als je kundalini yoga beoefent, dan kan de levensenergie (de kundalini) opstijgen. Als dit gebeurt dan kan het fijn zijn om je kruinchakra te beschermen. De kundalini energie die via het kruinchakra verder opstijgt, wordt dan behouden. Zo blijft de energie in je eigen energiesysteem (je aura en chakra’s). Door middel van een tulband bij je kruinchakra, en een goede gronding bij je basischakra zorg je ervoor dat je de energie die is vrijgekomen, kunt vasthouden.
2 De tulband heeft een gunstige uitwerking op je derde oog
De tulband zorgt ervoor dat je je beter kunt concentreren; de pijnappelklier die correspondeert met ons derde oog (voorhoofdchakra) bevindt zich in het midden van ons hoofd. Je kunt de tulband zien als een beschermende laag, waardoor er meer focus is in het derde oog.
3 De witte kleur van de tulband is neutraal
Volgens yogi Bhajan, grondlegger van de kundalini yoga, vergroot de drager zijn of haar aura door het dragen van wit. Hierdoor wordt de aura krachtiger, en kan de drager van de witte kleding meer bij zichzelf blijven. Als je wit draagt, dan krijg je meer ruimte waarbinnen je jezelf kunt zijn, en dat betekent dat de energieën om je heen wat meer op een afstand blijven. Dit helpt je om je balans te houden, om evenwichtig te blijven. Het is als het ware een neutrale buffer, die je ook op kan tillen. Want wit bestaat uit alle kleuren van het kleurenspectrum, en heeft energetisch gezien een hoge vibratie.
Als je meer wilt weten over het dragen van wit bij kundalini yoga, dan is ons blogartikel hierover misschien interessant voor jou.
5 Het dragen van een witte tulband vormt een leerzame uitdaging voor ons ego
Het is in Nederland niet gangbaar om een witte tulband te dragen; veel mensen zullen het vreemd vinden. Misschien begrijpen ze het niet, of ze hebben er misschien een oordeel over. Het dragen van de witte tulband zorgt ervoor dat je bij jezelf blijft: je weet waarom je het draagt, en je voelt je er prettig bij. Hoe stevig sta je, in hoeverre sta je achter je eigen besluiten, en kan het je iets schelen wat de buitenwereld denkt? Als het dragen van de witte tulband goed voor jou voelt en je in je practice steunt, dan is het de moeite waard om voorbij de oordelen en blikken te gaan. En misschien inspireer je er ook nog mensen mee.
6 De witte tulband is een uiting van respect voor de kundalini yoga traditie
Tenslotte kan het dragen van een witte tulband voor jou een manier zijn om je respect te tonen voor de kundalini yoga traditie. Het kan goed voelen om via het dragen van de tulband verbonden te blijven met kundalini yoga en met de roots van kundalini yoga. Door de witte tulband te dragen laat je ook aan anderen zien wat voor jou belangrijk is.
Conclusie
De witte tulband: het is een individuele keuze, en het is geen voorwaarde om kundalini yoga te kunnen beoefenen. Het kan echter heilzaam zijn om er een te dragen: dit kan ieder uitproberen.
Er zijn ook verschillende manieren waarop je de tulband kunt dragen; als een Sikh groot en strak, losjes om het hoofd, een witte hoofdband, een wit mutsje, en zo zijn er allerlei variaties. Je hebt de vrijheid om te kijken wat bij jou past en waar je je prettig bij voelt. Het gaat erom dat je een fijne practice ervaart.
We hopen dat dit artikel je waardevolle informatie heeft verschaft, en we wensen je geluk op je kundalini yoga-avontuur!
Sat nam.
Voor meer informatie kun je kijken op www.gurugian.nl; je kunt er kundalini yoga trainingen, cursussen, masterclasses volgen.
